NIE SAMĄ BORELIOZĄ KLESZCZ STRASZY…

Początek jesieni. Wydaje się, że problem kleszczy już za nami. Jednak na przełomie września i października, a w niektórych rejonach nawet i w listopadzie, obserwujemy drugi „wysyp” kleszczy. Jakie niebezpieczne choroby mogą przenieść na psy te małe pajęczaki?

Anaplazmoza u psa

To choroba bakteryjna, wywoływana przez Anaplasma phagocytophilium (najczęściej spotykana u psów, a także u ludzi. Atakuje białe krwinki) i Anaplasma platys (rzadziej spotykana, atakuje płytki krwi).
Choroba rozwija się najczęściej około 7-14 dni od przeniesienia przez kleszcza chorobotwórczej bakterii.
W przypadku A.phagocytophilium, objawy są mało specyficzne i obejmują:

1. osowiałość
2. brak apetytu (nawet ulubiona dobra karma dla psa nie smakuje)
3. kulawiznę i bolesność stawów
4. gorączkę
5. rzadziej występują: wymioty, biegunka, drgawki, kaszel.

W wyniku infekcji A.platys dochodzi do zaburzeń krzepnięcia krwi, co objawia się obecnością wybroczyn na błonie śluzowej jamy ustnej, oraz na skórze brzucha, a także występowaniem krwotoków z nosa.
Potwierdzenie diagnozy wymaga wykonania badań krwi, oceny mikroskopowej rozmazu krwi oraz testów dodatkowych (PCR, ELISA, IFA).
Im szybciej wychwycona choroba i rozpoczęte leczenie, tym lepsze są prognozy. Leczenie wymaga podawania antybiotyku (doksycyklina), trwa ok 30 dni i daje pomyślne rokowania.

Erlichioza u psa

Choroba wywołana przez drobnoustroje wewnątrzkomórkowe, zaliczane do riketsji. U psów najczęściej obserwujemy zakażenia Ehrlichia canis, które po wniknięciu (głównie w płytkach krwi), roznoszone są po całym organiźmie, prowadząc do uszkodzenia szpiku kostnego. W efekcie dochodzi do obniżenia poziomu krwinek, oraz płytek krwi.
Okres inkubacji choroby to ok 4-12 dni, lecz objawy są dość niespecyficzne i obejmują:
w postaci ostrej:

1. chudnięcie
2. apatię
3. wysoką temperaturę ciała
4. powiększenie węzłów chłonnych i śledziony
5. krwawienia z błon śluzowych
6. ropne wypływy z nosa
7. rzadziej: biegunka, wymioty, drgawki i porażenia kończynowe

Wcześnie nie wychwycona choroba, przechodzi w postać przewlekłą po ok 4-6 tygodniach i może przebiegać łagodnie z objawami chudnięcia i depresji lub w postaci ciężkiej z wysoką gorączką i krwawnieiami z błon śluzowych. To zaś prowadzi do anemii, wstrząsu hipotensyjnego i śmierci zwierzęcia.
Wykrycie patogenów, podobnie jak w przypadku anaplazmozy, wymaga barwienia rozmazu krwi i badań serologicznych (ELISA, IFA).
Leczenie dostosowuje lekarz weterynarii. Często wymagane jest użycie antybiotyków o szerokim spektrum, ze względu na często wspólistniejące infekcje bakteryjne.
Rasą szczególnie narażoną są owczarki niemieckie.

Babeszjoza u psa

Kolejna z chorób odkleszczowych powodują pierwotniaki z rodzaju Babesia (najczęściej B.canis i B. gibsoni).
Objawy chorobowe rozwijają się najczęściej przez 10-14 dni od wniknięcia pierwotniaka do krwi, gdzie rozwijają się i namnażają w erytrocytach, które następnie ulegają zniszczeniu. To powoduje rozwój anemii hemolitycznej wraz z objawami zażółcenia błon śluzowych, na skutek ucieczki hemoglobiny do ogranizmu.

Najczęściej obserwujemy:

1. brak energii
2. omdlenia
3. bladość błon śluzowych
4. zażółcenie błon śluzowych i skóry
5. wysoką gorączkę
6. brak apetytu (nawet najlepsza karma półwilgotna dla psa nie smakuje)
7. ciemne zabarwienie moczu (jak mocna herbata, lub cola)
8. duszność
9. utratę masy ciała

We właściwym rozpoznaniu niezbędne jest badanie mikroskopowe barwionego rozmazu krwi, które uwidacznia obecność pasożyta w krwinkach czerwonych. Pomocne są także metody serologiczne (PCR, IFA).
Psy, u których występuje ostra lub nadostra postać choroby, wymagają transfuzji krwi. W leczeniu niezbędne jest podanie imidokarbu oraz ogólne leczenie wspomagające. Może się zdarzyć, że mimo rozpoczętego leczenia, nie uda się uratować psa.

Borelioza u psa

Najlepiej znana choroba odkleszczowa, kóra u psów zakażonych daje objawy jedynie u ok 5-10% osobników.
Czynnikiem chorobowym są bakterie z grupy Borrelia burgdorferi. Aby doszło do transmisji bakterii do organizmu psa, kleszcz musi aktywnie ssać przez okres 2-5 dni.

Objawy obserwowane w przypadku rozwoju infekcji u psów, pojawiają się dopiero po 2-5 miesiącach od zakażenia i obejmują:

1. węrdującą kulawiznę
2. zapalenie stawów, ich obrzęk i bolesność
3. sztywny chód
4. gorączkę
5. utratę apetytu (nawet ulubiona dobra karma dla psa nie smakuje)
6. nadwrażliwość na dotyk
7. duszność
8. wymioty i biegunka
9. zapalenie wątroby

Rzadziej występujące objawy (wynikające z zakażenia innymi gatunkami Borrelia):

1. kłębuszkowe zapalenie nerek-może prowadzić do niewydolności narządu i obrzęków obwodowych
2. zapalenie mięśnia sercowego
3. zapalenia opon mózgowych i rdzenia kręgowego ( ataki padaczkowe i porażenia kończynowe).

Co ciekawe, rumień skórny u zwierząt występuje bardzo rzadko!

Diagnostyka boreliozy wymaga testów serologicznych (ELISA, test immunofluorescencji pośredniej), które są niezwykle przydatne w przypadku wystąpienia niepokojących objawów.
Utrudnienia w diagnozowaniu mogą stanowić szczepienia przeciwko boreliozie, które dają wzrost przeciwciał poszczepiennych oraz występowanie reakcji krzyżowych z przeciwciałami przeciwko innym patogenom z tej rodziny (Leptospira spp., Treponema spp., Brachyspira spp.).
W przypadku wątpliwości lekarz zaleci wykonanie badań dodatkowych metodą western blottingu, lub PCR.
Leczenie wymaga stosowania ogólnoustrojowej antybiotykoterapii (doksycyklina, amoksycylina), przez okres min 4 tygodni, co eliminuje objawy chorobowe, ale nie całkowitą obecność krętków z organizmu.

Gorączka Gór Skalistych

Choroba w Polsce praktycznie nie spotykana, ale warto o niej wiedzieć, wybierając się na przykład do USA. Wywołują ją także riketsje i może dotyczyć zarówno psów jak i ludzi. Objawy kliniczne występują najczęściej ok 3-5 dni od kontaktu z zarażonym kleszczem i obejmują:

1. gorączkę
2. apatię i pogorszenie apetytu
3. chudnięcie
4. krew w moczu
5. arytmię
6. wysypkę na skórze lub krwawe podbiegnięcia pod skórą
7. powiększenie węzłów chłonnych
8. obrzęki stawów
9. utrudnione poruszanie się
10. wybroczyny krwiste na błonach śluzowych, zwłaszcza w oczach
11. bolesność oczu
12. krwawienia z nosa, krew w stolcu

Diagnostyka jest podobna jak przy erlichiozie i anaplazmozie, dodatkowo wykonuje się jeszcze biopsje skóry, na której występuje podejrzana wysypka.
Leczenie obejmuje antybiotykoterapię i leczenie wspomagające, dobierane do stanu klinicznego zwierzęcia i jego wieku.

Najważniejsze jest zabezpieczenie psa przed kleszczami!

Aby uchronić Wasze psy przed tymi groźnymi chorobami, wymagana jest profilaktyka przeciwkleszczowa, nie tylko w miesiącach wiosenno-letnich, ale przez cały rok!
Na rynku dostępna jest szeroka gama preparatów przeciwkleszczowych, w różnych formach (krople, obroże, tabletki) i z różnorodnymi substancjami czynnymi. Lekarz weterynarii dobierze odpowiednie dla Waszego pupila leki, w zależności od jego wieku, stanu zdrowia i aktywności.
W przypadku boreliozy, dostępne są także ogólnodostępne szczepionki, które znamienicie redukują ilość zachorowań w populacji psów (wymagane ponawianie ich co rok).
Niezmiernie istotne jest dokładne sprawdzanie stanu skóry Waszych psów po każdym spacerze i usuwanie znalezionych kleszczy. Pomocne w tym będą specjalne kleszczyki/pincety do usuwania niechcianych pasożytów. Pod żadnym pozorem nie traktujemy alkoholem czy tłuszczem kleszcza, który jest wbity w skórę, ponieważ to spowoduje jego duszenie się i zwrócenie potencjalnie zakażonej śliny do organizmu żywiciela (czy to psa, kota, czy nasz).

Pamiętajmy także o tym, że zachorowanie psa na jedną z chorób odkleszczowych, nie wyklucza zachorowania na kolejną, ze względu na wspólny wektor, jakim jest kleszcz.

Przychodnia weterynaryjna
KOALA