Mata węchowa dla psa – co to jest, jakie ma zalety i zastosowania?
19.02.2021
Psi nos: mały, zazwyczaj wilgotny, ciągle pracujący. To on pozwala Twojemu psu wyczuć, kiedy się stresujesz, bez pardonu narusza przestrzeń osobistą Twoich gości, ale też namierzy na spacerze każdą oznaczoną moczem latarnię. Dla nas węch nie jest istotnym zmysłem, dlatego nie potrafimy nawet wyobrazić sobie co CZUJE pies. Wiemy jednak, że to przez nos psy poznają świat i dlatego tak ważne są dla nich codzienne zabawy węchowe!
Czy każdy pies potrafi węszyć?
Słyszałeś zapewne o czworonogach, które pracują przy wyszukiwaniu narkotyków, ładunków wybuchowych, osób zaginionych pod lawinami, czy wykrywających spadek cukru we krwi cukrzyka. Twój pies też to potrafi! Może Cię to zdziwi, ale psy pracujące nosem nie mają nadzwyczajnych mocy, czy wyjątkowego talentu. Jedyne, co odróżnia je od Twojego kanapowca, to odbyty trening, w trakcie którego nauczono je, jak mają reagować na konkretny zapach.
Twój pupil też jest w stanie wyczuć, kiedy spada Ci poziom cukru we krwi, tylko nie potrafi o tym powiedzieć :)
Obudź psi nos!
Każdy pies ma w sobie naturalną potrzebę węszenia. Kiedy niucha – uspokaja się, skupia na zapachu, bardzo intensywnie myśli i analizuje (co to za zapach, gdzie wcześniej go czułem, skąd pochodzi, jak długo tu jest itd.) O ile na spacerach wciąż pojawiają się nowe zapachy, to już we własnym domu/ogrodzie pies niekoniecznie chce węszyć, bo wszystko dokładnie zna. Nic nie jest w stanie go zaskoczyć… Ale czy na pewno?
Wystarczy, że zorganizujesz psu ciekawe zabawy węchowe i podarujesz mu matę węchową. Dzięki temu pupil będzie mógł używać nosa również w domu! To bardzo dobry sposób na nudę, relaks, ale także zmęczenie psa.
Węszenie sprawia psu wiele radości, pozwala mu skupić się na jednej czynności (polecane w przypadku psów nadpobudliwych) i wycisza. Pies po 15-20 minutach niuchania w macie węchowej będzie zmęczony i szczęśliwy, a Ty będziesz mógł spokojnie zająć się swoimi obowiązkami.
Co to jest mata węchowa dla psa?
To bardzo prosta zabawka edukacyjna, której celem jest szukanie przez psa ukrytych smakołyków. Mata węchowa składa się z podkładu, do którego przymocowane są paski materiału (lub inne elementy), w których można schować jedzenie: smakołyki lub suchą karmę. Opiekun wysypuje na matę przysmaki i pozwala psu szukać kąsków, które ukryły się pomiędzy paskami materiału.
Mata węchowa działa głównie na psi nos – pupil ma skupić całą swoją uwagę na wywęszeniu przysmaków. Tak znalezione smakołyki powodują prawdziwą ekscytację, prawie jak polowanie ;)
Jakie są jej najważniejsze zalety?
Zabawy węchowe pomagają psu się wyciszyć i skupić na zadaniu. Mocno męczą i relaksują – już po kilkunastu minutach węszenia pies jest zmęczony i zazwyczaj ucina sobie drzemkę. Maty są polecane przy wielu problemach behawioralnych, ale też do zabijania zwykłej nudy, czy uatrakcyjnienia psu dnia, kiedy mamy dla pupila niewiele czasu. Ja najczęściej wprowadzam zabawy węchowe, gdy na zewnątrz mamy niesprzyjającą pogodę i pies nie może liczyć na wystarczająco długi spacer połączony z zabawą i węszeniem.
Maty węchowe szczególnie polecam:
– gdy przychodzą goście, a pies nie potrafi powstrzymać emocji,
– kiedy za oknem deszcz i nie możecie wybrać się na długi, aktywny spacer,
– jako zabawę, gdy psiak ze względów zdrowotnych nie powinien skakać lub biegać,
– dla niejadków – zdobywanie pokarmu jest czasem ciekawsze niż samo jedzenie (tu więcej o aktywnym jedzeniu),
– kiedy wychodzisz z domu, a pupil zostaje sam,
– dla szczeniąt (mata węchowa może być jednym z elementów złotej dwunastki Margaret Hughes w trakcie socjalizacji),
– dla psów, które zbyt szybko połykają swój posiłek,
– dla psów, które mają problem z rozproszeniem uwagi, przy zadaniach węchowych wzmacnia się koncentracja na zadaniu.
To jednak nie wszystkie zastosowania mat węchowych, każdy pies może czerpać trochę inne korzyści z węszenia. Twój pupil też na pewno ucieszy się z takiego prezentu!
Jak używać maty, czyli prosta instrukcja obsługi.
Jak uspokoić psa za pomocą maty węchowej? Jeśli Twój pies jeszcze nie wie, do czego służy mata – wysyp na nią kilka drobnych przysmaków i pozwól mu szukać. Kiedy psiak już zrozumie, że powinien szukać nosem, a nie oczami, możesz zacząć chować smakołyki głębiej (tak, by nie były widoczne).
I to wszystko!
Na początku powinieneś pilnować, aby pies nie szarpał maty i nie próbował się nią bawić, a faktycznie węszył (ważna jest koncentracja). Kiedy znajdzie już wszystkie ukryte skarby – zwiń i zabierz matę.
Do maty możesz używać zarówno przysmaków, jak i zwykłej suchej karmy. Polecam podawanie jednego posiłku dziennie (jeśli pies je suchą karmę) właśnie w takiej macie :)
Spróbuj pokazać czworonogowi, że nie tylko na spacerze może węszyć, z matą węchową zrobi to też w domu, jednocześnie się relaksując!
Polecane produkty
Jaką matę węchową wybrać i co wyjątkowego ma mata DobraKARMA?
Matę można wykonać samodzielnie lub kupić gotową. Właściwie każda, która zachęci psa do węszenia będzie dobra! Na rynku dostępnych jest wiele mat węchowych i jeśli rozważasz zakup gotowej – wybierz taką, którą można łatwo wyprać w pralce. W matę chowamy jedzenie, więc nie trudno zgadnąć, jak szybko się brudzi ;)
Istotne jest też przechowywanie maty: możliwość zwinięcia pozwala zaoszczędzić sporo miejsca.
Największym plusem mat DobraKARMA jest moim zdaniem trawa! Mamy dzięki temu dodatkową fakturę, w której można schować mniejsze przysmaki. Pies musi węszyć w dwóch różnych materiałach, więc jest jeszcze trudniej (i fajniej!). Takie zróżnicowanie materiałów wpływa na większą koncentrację psa na zadaniu i wymaga od niego jeszcze więcej kombinowania. W matach DobrejKARMY mamy więc niejako dwie maty w jednej i to jest ogromna zaleta.
Co robić, gdy pies nie interesuje się matą?
Pies, który jest niepewny siebie (lub był wcześniej karcony), może obawiać się nowości – nawet tak niepozornej, jak mata węchowa dla psa. Jeśli tak jest u Ciebie, daj psu czas. Rozłóż matę na podłodze, wysyp na nią kusząco pachnące przysmaki (nie chowaj ich głęboko), a kilka połóż obok, na podłodze. Pozwól psu samodzielnie zapoznać się z tym nietypowym przedmiotem, nie popędzaj go. Co ważne – kiedy już pies się przełamie, mata pomoże mu budować pewność siebie!
Może być również tak, że Twój pies po prostu nie jest zainteresowany jedzeniem i szybko się rozprasza. Wtedy warto zacząć od bardzo pysznych i mocno pachnących kąsków, ale też „pomagać” w szukaniu i zachęcać psa do aktywności. Ważna jest koncentracja psa na zadaniu – z czasem będzie szło mu coraz lepiej.
Mata węchowa to też doskonałe narzędzie do ćwiczenia samokontroli.
Wykorzystaj matę do nauczenia psa spokojnego czekania na posiłek. Jeśli Twój pies zna komendę siad/zostań lub leżeć – wydaj komendę i zacznij wsypywać smakołyki do maty. Kiedy pies się ruszy ponieś matę tak, żeby nie mógł jej dosięgnąć i ponownie wydaj komendę. Kiedy tylko pies się uspokoi – kontynuuj wsypywanie smakołyków. Pozwól psu szukać dopiero po wydaniu odpowiedniej komendy (np. „OK”). Dzięki takim ćwiczeniom pupil nauczy się, że niektóre rzeczy są dla niego dostępne dopiero po twoim pozwoleniu. Warto ćwiczyć takie opanowanie emocji również przy podawaniu psu miski z jedzeniem.
Uważaj na przestymulowanie!
Węszenie jest psu bardzo potrzebne jednak trzeba uważać, żeby nie przesadzić. Na początku rób psu krótkie sesje węszenia i pozwól po nich odpocząć (zapewne futrzak utnie sobie drzemkę). Obserwuj też pupila w trakcie węszenia – jeśli po czasie traci zainteresowanie matą, kładzie się i nie węszy może to oznaczać, że sesja była za długa. Następnym razem wsyp do maty mniej smakołyków albo nie ukrywaj ich aż tak głęboko.
Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na matę węchową, czy nie – pamiętaj, żeby od dziś zapewnić psu porządną dawkę węszenia. Celebruj to na spacerach (nie odciągaj psa od wyjątkowo ważnego dla niego krzaka) i inicjuj w domu: chowaj przysmaki w niewidocznych miejscach, zainteresuj się noseworkiem, zachęcaj do szukania zabawek. Gwarantuję, że z czasem docenisz, jak dużo radości daje to Tobie i Twojemu psu!
Dorota Banasik
Polecane artykuły
